Polyp Túi Mật
POLYP TÚI MẬT
- Polyp túi mật là gì?
Polyp túi mật còn gọi là u nhú niêm mạc tuyến túi mật, là một dạng tổn thương dạng u hoặc giả u phát triển trên bề mặt niêm mạc túi mật. Polyp túi mật xuất hiện ở mọi lứa tuổi và không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ mắc theo giới tính, chủng tộc. Đặc biệt, các hình ảnh này nhìn thấy thường qua sàng lọc khám sức khỏe định kỳ hàng năm, có tầm soát siêu âm bụng tổng quát.
Các hình thái tổ chức u nhú có bản chất khác nhau nên có thể là lành tính hoặc không lành tính (ung thư). 92% các trường hợp polyp đều lành tính, gồm có hai loại: u tuyến như adenoma, leiomyoma (u cơ), lipome (u mỡ)... hay u giả như cholesterol polyp (u cholesterol), adenomyomatosis (u cơ tuyến), viêm giả u... Phần còn lại 8% là polyp túi mật ác tính , gồm có adenocarcinoma (ung thư tuyến), mealanoma (u sắc tố), di căn ung thư...
Polyp túi mật
Số lượng và kích thước của polyp túi mậtcũng khá phong phú nhưng đa số là có một polyp trong túi mật với kích thước nhỏ hơn 10 mm. Một số trường hợp cùng lúc có nhiều polyp trong túi mật hoặc kích thước có thể lên đến 20 - 40 mm.
2. Triệu chứng và cách chẩn đoán Polyp túi mật
Phần lớn các trường hợp polyp túi mật không có biểu hiện triệu chứng gì và được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ hay đi khám vì các lý do khác. Chỉ có khoảng 6 - 7% bệnh nhân polyp túi mật có biểu hiện triệu chứng, thường gặp nhất là đau tức dưới sườn phải hay đau vùng trên rốn, một số ít có biểu hiện buồn nôn, nôn ói, ăn chậm tiêu và co cứng nhẹ vùng dưới sườn phải, nhất là khi ăn thức ăn chiên xào, nhiều chất béo.
Chính vì vậy, việc phát hiện polyp túi mật chủ yếu là nhờ vào các phương tiện hình ảnh học như siêu âm, siêu âm nội soi, chụp cắt lớp vi tính và chụp cộng hưởng từ hạt nhân.
3. Điều trị và theo dõi polyp túi mật như thế nào?
Có nên phẫu thuật cắt polyp hay không phụ thuộc vào kích thước polyp, với những polyp kích thước lớn hơn 10mm, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt bỏ túi mật để ngăn ngừa nguy cơ ung thư. Ngoài ra, nếu nghi ngờ polyp chuyển biến thành ung thư trong thời gian theo dõi cũng sẽ được chỉ định phẫu thuật ngay:
- Polyp phát triển nhanh về số lượng, kích thước sau vài tháng, hình thái bất thường: chân lan rộng, hình dáng xù xì
- Polyp túi mật mắc kèm với sỏi mật, đa polyp
Đối với những polyp nhỏ hơn 10 mm, chỉ cần siêu âm định kỳ 6 tháng/lần trong thời gian từ 1,5 năm – 2 năm, nếu polyp không thay đổi hoặc biến mất sau thời gian theo dõi thì sẽ được xác định là lành tính và không cần can thiệp.
Thực phẩm nên ăn
- Hoa quả giàu vitamin (B, C, D, E), chất khoáng giúp tăng cường sức khỏe gan mật, hạn chế nguy cơ hình thành và phát triển polyp
- Rau xanh, củ quả giàu chất xơ giúp hạn chế sự hấp thu chất béo ở ruột, ngăn ngừa các triệu chứng như đầy bụng, khó tiêu
- Sử dụng chất béo có nguồn gốc thực vật như dầu oliu, hạnh nhân, hướng dương…
Thực phẩm nên tránh
- Chất béo bão hòa như mỡ động vật, thức ăn chiên xào, rán, thức ăn nhanh…
- Thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao như lòng đỏ trứng, phủ tạng động vật, pho mai…
- Thực phẩm chứa nhiều đường hóa học, tinh bột tinh chế
Siêu âm định kỳ
Nếu trường hợp polyp chưa cần phẫu thuật, người bệnh cần tái khám định kỳ để theo dõi diễn biến của polyp:
- Polyp có kích thước nhỏ hơn 6mm: định kỳ tái khám sức khỏe 6–9 tháng/lần.
- Polyp có kích thước từ 6–9mm trở lên: đi khám khoảng 3 tháng/lần.
4 Phẩu thuật điều trị polyp túi mật
Ngày nay với sự phát triển phẫu thuật nội soi, cắt túi mật nọi soi là tiêu chuẩn vàng để điều trị sỏi hoặc polyp túi mật, là phẫu thuật ít xâm hại, ít đau ,bệnh nhân hồi phục nhanh và thẫm mỹ, ít biến chứng nếu phẫu thuật viên có kinh nghiệm. Túi mật là nơi dự trữ mật, còn gan mới là nơi sản sinh ra dịch mật. Vì vậy sau khi cắt túi mật không làm mất đi dịch mật để tiêu hóa thức ăn. Có khoảng 20%- 30% số bệnh nhân sau cắt túi mật có triệu chứng đầy hơi khi ăn nhiều dầu, mỡ, trứng và triệu chứng này mất đi sau 3-6 tháng. Vậy có thể nói việc cắt bỏ túi mật không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, tuổi tho.
Túi mật sau mổ cắt
Tại khoa ngoại tổng hợp bệnh viện hữu nghị Việt Nam Cuba chúng tôi đã triển khai các kỹ thuật tiên tiến bao gồm các phẩu thuật nội soi: Phẫu thuật cắt dạ dày ung thư, Phẫu thuật cắt đại tràng ung thư, Phẫu thuật cắt khối tá tụy, phẫu thuật cắt gan, Phẫu thuật mở OMC lấy sỏi, Phẫu thuật Nội soi điều trị Thoát vị bẹn TEP, Phẫu thuật nội soi thoát vị bẹn ở trẻ em..Phẩu thuật cắt túi mật điều trị sỏi túi mật hay polyp túi mật được thực hiện thường quy. Đây là phẩu thuật không quá phức tạp, thời gian phẩu thuật trung bình 1h, thời gian nằm viện sau phẩu thuật khoảng 5 ngày, bệnh nhân có thể ăn , vận động nhẹ 6h sau phẩu thuật, chỉ đau nhẹ vùng mổ, trung tiện sớm, trở lại lao động nhẹ 5 ngày sau xuất viện.
Hình ảnh sau mổ nội soi cắt túi mật do polyp