Nghiệm Pháp Gắng Sức Điện Tâm Đồ

NGHIỆM PHÁP GẮNG SỨC ĐIỆN TÂM ĐỒ

GIỚI THIỆU

Điện tâm đồ gắng sức là một phương pháp đã được kiểm chứng để thiết lập chẩn đoán và tiên lượng bệnh lý động mạch vành cũng như đánh giá khả năng gắng sức. Điện tâm đồ gắng sức gián tiếp phát hiện thiếu máu cục bộ cơ tim, là hậu quả của sự không phù hợp giữa cung cấp oxy của cơ tim (lưu lượng máu mạch vành) và nhu cầu oxy của cơ tim (hoạt động của cơ tim).

CHỈ ĐỊNH

Nghiệm pháp điện tâm đồ gắng sức có thể được sử dụng cho mục đích chẩn đoán hoặc tiên lượng:

• Các triệu chứng gợi ý thiếu máu cục bộ cơ tim
• Đau ngực cấp tính đã được loại trừ hội chứng mạch vành cấp và nhồi máu cơ tim
• Hội chứng vành cấp gần đây được điều trị mà không cần chụp động mạch vành
• Bệnh động mạch vành đã biết và thay đổi tình trạng lâm sàng
• Tái thông mạch vành trước đó
• Phát hiện bất thường hoặc tương đương trên chụp cắt lớp vi tính mạch vành
• Bệnh van tim
• Một số chứng rối loạn nhịp tim
• Chỉ định đánh giá chức năng tim trước phẫu thuật ngoài tim

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Chống chỉ định tuyệt đối:

• Nhồi máu cơ tim cấp tính (trong vòng hai ngày)
• Đau thắt ngực không ổn định
• Rối loạn nhịp tim không kiểm soát được với rối loạn huyết động
• Hẹp van tim nặng có triệu chứng
• Suy tim mất bù
• Viêm nội tâm mạc hoạt động
• Viêm cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim cấp tính
• Bóc tách động mạch chủ cấp tính
• Thuyên tắc phổi cấp tính, nhồi máu phổi hoặc huyết khối tĩnh mạch sâu
• Khuyết tật về thể chất mà không có thử nghiệm an toàn và đầy đủ

CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN

Bệnh nhân không nên ăn, uống hoặc hút thuốc ít nhất ba giờ, mang quần áo tập thể dục thoải mái và giày đi bộ. Trước khi thực hiện, bệnh nhân cần được cung cấp thông tin về nghiệm pháp, bao gồm cả những lợi ích và nguy cơ cũng như sự đồng ý để tiến hành.

Khi nghiệm pháp được chỉ định, bệnh nhân nên được hỏi về việc sử dụng một số loại thuốc bao gồm: chẹn beta, chẹn kênh canxi non-dihydropyridine, digoxin, nitrat, amiodaron,…bởi vì những thuốc này làm giảm nhịp tim tối đa đạt được hoặc giảm đáp ứng thiếu máu cục bộ khi gắng sức đối với bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành.

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

• Tiến hành nghiệm pháp gắng sức theo cách tăng dần mức độ gắng sức. Người bệnh được khởi động trên thảm chạy và bắt đầu với tốc độ 2,72 Km/giờ với độ dốc là 0%, sau đó cứ 3 phút tăng một mức gắng sức bằng cách tăng độ dốc thảm chạy và tăng tốc độ chạy cho tới khi đạt được tần số tim lý thuyết hay có dấu hiệu buộc phải ngừng nghiệm pháp gắng sức. 
• Trước khi làm nghiệm pháp gắng sức người bệnh được ghi điện tâm đồ lúc nghỉ, đếm nhịp tim và đo huyết áp. Ở cuối mỗi giai đoạn gắng sức người bệnh cũng đều được kiểm tra nhịp tim, huyết áp và điện tâm đồ. Trong quá trình gắng sức bệnh nhân được theo dõi các dấu hiệu cơ năng và theo dõi điện tâm đồ liên tục trên monitoring để phát hiện các rối loạn nhịp tim và để quyết định thời gian ngừng nghiệm pháp.

            Khoa nội tim mạch Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam CuBa Đồng Hới đã thực hiện nhiều nghiệm pháp thăm dò chức năng tim mạch trong đó có nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ đến nay đã tầm soát và phát hiện nhiều trường hợp bệnh lý động mạch vành ở những bệnh nhân đau ngực không điển hình, nhói ngực, khó thở, các rối loạn nhịp tim mà trên điện tâm đồ lúc nghỉ không phát hiện được. Đây là một phương pháp thăm dò không xâm lấn rất có giá trị, rẻ tiền và an toàn.

Tài liệu tham khảo:

Uptodate 2020: Exercise ECG testing: Performing the test and interpreting the electrocardiogram results.