Cấy Chỉ Điều Trị Liệt Nửa Người Do Tai Biến Mạch Máu Não

1. ĐẠI CƯƠNG

Tai biến mạch máu não (TBMMN) là sự xảy ra đột ngột các thiếu sót chức năng thần kinh thường là khu trú hơn lan tỏa, tồn tại quá 24 giờ hoặc gây tử vong trong 24 giờ. Các khám xét loại trừ nguyên nhân chấn thương; Thường để lại nhiều di chứng nặng nề, trong đó di chứng về vận động liệt ½ người chiếm tỷ lệ rất cao, ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân

Theo Y học cổ truyền gọi là bán thân bất toại, thuộc chứng trúng phong.

2. CHỈ ĐỊNH

Người bệnh liệt nửa người, không hôn mê, mạch, huyết áp, nhịp thở ổn định.

3. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Người bệnh đang hôn mê, các chỉ số mạch, huyết áp, nhịp thở chưa ổn định.

- Cơ thể suy kiệt.

- Da vùng huyệt bị viêm nhiễm hoặc mắc bệnh ngoài da.

- Dị ứng với chỉ tự tiêu.

4. CHUẨN BỊ

4.1. Người thực hiện: Bác sỹ, Y sỹ được đào tạo về chuyên ngành y học cổ truyền được cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh.

4.2. Trang thiết bị

- Khay đựng dụng cụ, panh, kéo, kẹp không mấu, cồn sát trùng, cồn iốt, gạc vô trùng, bông, băng dính, lọ thủy tinh đựng chỉ.

- Kim cấy chỉ.

- Chỉ tự tiêu.

- Kim cấy chỉ và chỉ tự tiêu đảm bảo vô trùng.

- Hộp thuốc chống vựng châm hoặc chống sốc phản vệ.

4.3. Người bệnh

- Người bệnh được khám, làm hồ sơ bệnh án theo quy định.

- Giải thích tư tưởng cho người bệnh yên tâm phối hợp với thầy thuốc.

- Người bệnh nằm tư thế thoải mái, bộc lộ vùng huyệt.

5. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

5.1. Các huyệt thường dùng:

- Thất ngôn: Thượng liêm tuyền.

- Liệt mặt: Ế Phong, Quyền liêu, Giáp xa, Phong trì, Thái dương.

- Liệt tay: Kiên ngung, Kiên trinh, Khúc trì, Ngoại quan, Hợp cốc, Tý nhu.

- Liệt chân: Giáp tích L4- L5, Hoàn khiêu, Phong thị, Túc tam lý, Thừa sơn, Huyền chung, Tam âm giao, Huyết hải, Dương lăng tuyền, Giải khê, Hành gian, Cự liêu, Thái xung.

Tùy tình trạng bệnh lý của người bệnh, thầy thuốc chọn công thức huyệt cấy chỉ phù hợp.

5.2. Thủ thuật :

- Phòng thủ thuật riêng biệt.

- Rửa tay sạch, đi găng tay vô trùng.

- Cắt chỉ tự tiêu thành từng đoạn khoảng 0,5cm - 1cm.

- Luồn chỉ vào nòng kim.

- Xác định huyệt và sát trùng vùng huyệt cấy chỉ.

- Châm kim nhanh qua da và đưa chỉ từ từ vào huyệt.

- Dùng ngón tay ấn lên sát chân kim rồi rút kim ra, dán băng vô trùng hoặc đặt gạc vô trùng lên huyệt vừa cấy chỉ, dán băng dính lên để giữ gạc.

Kim cấy chỉ

5.3 Liệu trình điều trị

Mỗi lần cấy chỉ tự tiêu có tác dụng trong khoảng 7 - 14 ngày, sau thời gian tự tiêu của chỉ có thể thực hiện liệu trình tiếp theo.

6. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN

6.1. Theo dõi: Toàn trạng người bệnh 15-30’ sau khi cấy chỉ.

6.2. Xử trí tai biến:

- Chảy máu: Dùng bông gạc khô vô khuẩn ấn tại chỗ, không day.

- Đau sưng nơi cấy chỉ: chườm đá, dùng thuốc chống viêm phù nề hoặc kháng sinh (nếu cần).

- Dị ứng: dùng thuốc chống dị ứng.

- Vựng châm: Xử lý theo phác đồ vựng châm.

7. Ưu điểm

Cấy chỉ phục hồi tai biến là liệu pháp sử dụng kim châm để đưa một đoạn chỉ catgut tự tiêu vào vị trí huyệt đạo. Sợi chỉ catgut này sẽ tạo ra một chuỗi kích thích liên tục trong thời gian từ 10 ngày có tác dụng thông kinh hoạt lạc, bổ chính khu tà, khử ứ, hành khí hoạt huyết… và có các tác dụng:

• Điều hòa huyết áp
• Tăng cường lưu thông máu
• Kích thích phục hồi thần kinh – cơ
• Kích thích chuyển hóa các chất trong cơ thể
• Giải phóng thần kinh, ngăn chặn rối loạn thần kinh thực vật
• Tăng cường dưỡng chất tại chỗ, kích thích sản sinh kháng thể chống viêm
• Kích thích khu thần kinh trên vỏ não.

Hiệu quả cao và lâu dài: Trị liệu cấy chỉ cho hiệu quả nhanh chóng. Bệnh nhân có thể cảm nhận rõ rệt sự thuyên giảm của các triệu chứng bệnh ngay từ những lần trị liệu đầu tiên. Bên cạnh đó, phương pháp này còn duy trì được tác dụng lâu dài, hạn chế tái phát bệnh trở lại.

Chữa bệnh không cần dùng thuốc: Cấy chỉ là phương pháp trị liệu không dùng thuốc mà chỉ sử dụng duy nhất loại chỉ catgut, kết hợp với dụng cụ kim châm để đưa chỉ vào cơ thể. Do đó phương pháp này rất an toàn cho sức khỏe.

Cấy chỉ giúp tăng lưu thông máu, tăng thể trạng và sức đề kháng: Khi cấy một đoạn chỉ catgut vào huyệt vị sẽ làm tăng phản ứng đồng hóa, giảm dị hóa, đồng thời tăng cường chuyển hóa protein, hydratcacbon tại vị trí các cơ gần huyệt vị. Nhờ đó làm tăng lưu thông máu, nâng cao thể trạng và hệ miễn dịch cho bệnh nhân.

Có thể điều trị cho nhiều đối tượng: Phương pháp cấy chỉ có thể áp dụng với nhiều bệnh nhân khác nhau, bao gồm cả người già và trẻ nhỏ.

Tiết kiệm thời gian và chi phí: Thông thường một buổi trị liệu cấy chỉ chỉ diễn ra trong khoảng 30 phút đến 1 giờ đồng hồ tùy vào mức độ phức tạp của bệnh. Khoảng cách giữa 2 lần cấy chỉ thường 10 ngày. Do đó người bệnh không mất nhiều thời gian cho việc trị liệu mà vẫn thu được kết quả cao. Nhờ đó tiết kiệm tối đa chi phí điều trị.

Tài liệu tham khảo: Quyết định 792/QĐ-BYT Hướng dẫn quy trình kỹ thuật khám bệnh chữa bệnh chuyên ngành châm cứu